Szanowni Państwo!
Za nami rok 2021. Spoglądając z nadzieją ku przyszłości i szybkiemu powrotowi do normalności, którą pamiętamy i za którą tęsknimy zachęcam Państwa do zapoznania się z podsumowaniem mijającego roku, kolejnego roku pandemii w naszej gminie.
Zacznę od zdrowia. Generalnie, w ostatnich dwóch latach, ta problematyka była i jest zdominowana przez pandemię wirusa SARS-COV2. Ale obiektywnie patrząc, Gmina Karczmiska, poprzez bardzo ofiarną pracę zespołu „Panaceum” Praktyki Lekarza Rodzinnego, panuje w każdym czasie nad organizacją podstawowej opieki zdrowotnej naszych mieszkańców. Efektem znakomitej pracy jest przyznanie nagrody Gminie Karczmiska w wysokości 1 mln zł. Oczywiście nie sposób nie zauważyć, że generalnie pandemia zbiera przerażające żniwo. W 2021 roku zmarło ponad 100 naszych współmieszkańców. Ile jeszcze ta pandemia pochłonie istnień ludzkich? Do znudzenia będę powtarzał, że jedynym sposobem uniknięcia wielu przykrości z tytułu zarażenia SARS-COV2 jest masowe szczepienie. Wydaje się, że musimy przyjąć do wiadomości, że to szczepienie będzie nam towarzyszyć przez kolejne lata.
Dzieci spędziły praktycznie większość roku w domach na nauczaniu zdalnym. Wydawało się, że początek roku szkolnego rozpocznie etap normalności. Niestety, listopad wyłączał czasowo poszczególne klasy z „normalnego” trybu zajęć, a koniec roku 2021 i początek 2022 ponownie został ogłoszony czasem organizacji nauki zdalnej. O konsekwencjach takiego sposobu nauczania nie piszę, gdyż jest to temat na dłuższą rozprawę – dla mnie nie ulega wątpliwości, że zaistniała sytuacja ma bardzo negatywny wpływ na proces edukacyjny naszych dzieci. Kolejny raz, z racji obostrzeń epidemiologicznych i bezpieczeństwa Mieszkańców, nie zorganizowaliśmy wypoczynku letniego. Nie odbyło się kilkadziesiąt imprez środowiskowych z największą z nich – „Świętem bob(r)u”, ale Gminna Biblioteka i Dom Kultury czynił co w jego mocy, aby złagodzić okres wprowadzonych obostrzeń. Dlatego ponownie podkreślę rolę szczepień – od czerwca mijającego roku jest możliwość szczepienia dzieci od 12 roku życia. Natomiast od połowy grudnia wprowadzono szczepienie dzieci od 5 roku życia. To kolejny krok naprzód.
Jednak pomimo tych wszelkich utrudnień związanych z (dez)organizacją pracy szkół, rok 2021 w naszej edukacji to sukces drużyny robotycznej Kosmiczne Bobry, która w tegorocznej edycji turniejowej w kodowaniu i konstruowaniu robotów zdobyła I miejsce w Polsce, a następnie wywalczyła II miejsce na świecie w kategorii najlepiej współpracujących drużyn.
W tym szczególnym czasie wszystkie nasze instytucje wykonywały swoje podstawowe obowiązki. Praktycznie nie było dnia, aby został zamknięty żłobek czy przedszkole. Instytucje zapewniały i zapewniają opiekę najmłodszym obywatelom naszej społeczności. Opieka społeczna czy spółka komunalna pracuje nieprzerwanie realizując podstawowe zadania. Pamiętajmy, że to instytucje szczególne, zapewniające naszym mieszkańcom podstawowe bezpieczeństwo bytowe. W tym roku nie było sytuacji zagrażającej temu bezpieczeństwu.
Podsumowując rok, nie sposób nie wspomnieć o nawałnicy jaka przeszła w czerwcu przez Gminę Karczmiska. Ogromna burza zniszczyła plony, pozrywała dachy, przetrzebiła drzewa w lesie i w naszym parku. Wyrządziła ogromne zniszczenia w infrastrukturze drogowej. Zwracaliśmy się i zabiegaliśmy o wszelką instytucjonalną pomoc. Z perspektywy tych kilku miesięcy nasuwa się smutna refleksja. Były konferencje Wojewody, Ministra Rolnictwa, Posłów i Senatorów, były apele i odezwy do Rządzących, były wizyty Pana Prezydenta, Ministra Rolnictwa i innych Ważnych oficjeli, były wyjazdy do Warszawy przedstawicieli społeczności lokalnych, były publiczne wypowiedzi przedstawicieli instytucji, zapewniające wszelką pomoc. BYŁY… Efekt końcowy? Jako Gmina Karczmiska nie otrzymaliśmy żadnej pomocy. Nadal zmagamy się ze skutkami wichury – wiele miejsc i dróg polnych wciąż wymaga napraw. Ponosiliśmy koszty szczególnego „sprzątania”. Komisja powołana w Gminie do szacowania strat pracowała niezwykle ofiarnie i w bardzo krótkim czasie przesłała do Wojewody pełną dokumentację kilkuset wniosków. Czy któryś z rolników ma informację, co z obiecaną pomocą? Czy zapadły decyzje co do ewentualnego wsparcia? Czy nastąpiła pomoc rządowa, prezydencka, ministerialna? Rolnicy mają protokoły i dalej czekamy na pomoc centralną. Przy okazji tej wypowiedzi pragnę serdecznie podziękować naszym STRAŻAKOM i PRACOWNIKOM SPÓŁKI KOMUNALNEJ, którzy jak zwykle w sytuacji kryzysowej stanęli na wysokości zadania i bardzo profesjonalnie, z ogromnym zaangażowaniem udzielali nam pełnej i ofiarnej pomocy.
Gmina Karczmiska bardzo aktywnie uczestniczy w pozyskiwaniu środków zewnętrznych na różne przedsięwzięcia służące mieszkańcom. Niestety ta aktywność nie przekłada się na efekt końcowy. W okresie ostatnich miesięcy skutecznie złożyliśmy wnioski i otrzymaliśmy następujące wsparcie na realizację programów i projektów:
- W ramach Programu Inwestycji Strategicznych, będącego elementem Rządowego Funduszu Polski Ład: dofinansowanie otrzymało zadanie Przebudowa drogi gminnej nr 113494 L w zakresie budowy chodnika z wjazdami od km 0+990 do km 2+525 ul. Starowiejska w m. Karczmiska Drugie w kwocie wnioskowanej tj. 1 099 643,10 zł. Zadanie będzie realizowane w 2022 r.
- W ramach rządowej subwencji ogólnej, z przeznaczeniem na wsparcie finansowe inwestycji w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę oraz w zakresie kanalizacji: Gmina Karczmiska, jako jedna z 1714 gmin otrzymała wsparcie w łącznej kwocie 2 742 569,00 zł. I tak na wodociągi i zaopatrzenie w wodę przyznana została kwota 538 271,00 zł, a na kanalizację 2 204 298,00 zł.
- W ramach rządowej subwencji, z przeznaczeniem na wsparcie finansowe w zakresie CYFROWA GMINA: Gmina Karczmiska otrzymała kwotę 164 610,00 zł. Środki będą przeznaczone na działania poprawiające komunikację elektroniczną instytucji publicznych z mieszkańcami.
- Złożyliśmy wniosek do Wojewody Lubelskiego o odbiór nagrody w Konkursie „Rosnąca Odporność”. Konkurs ten trwał od 1 sierpnia do 31 października, a jego podstawowym założeniem był najwyższy przyrost poziomu zaszczepienia mieszkańców pełnym cyklem szczepień przeciwko COVID-19. Gmina Karczmiska zdobyła pierwsze miejsce w powiecie opolskim za które przysługuje nagroda w wysokości 1 000 000,00 zł.
- Zrealizowaliśmy projekt „Rozbudowa sieci wodno – kanalizacyjnej w Gminie Karczmiska”. Na projekt składają się dwa główne zadania inwestycyjne: budowa kanalizacji sanitarnej Karczmiska Drugie – Wymysłów oraz budowa sieci wodociągowej wzdłuż ul. Lubelskiej. Wartość projektu zamyka się w kwocie 3 755 624,81 zł w tym dofinansowanie w kwocie 2 536 034,77 zł.
- W listopadzie br., po podpisaniu umowy z Ministerstwem Edukacji i Nauki (MEiN) Gmina Karczmiska otrzymała środki finansowe na realizację programu „Poznaj Polskę” w wysokości 9 852,00 zł. Dotacja celowa została przeznaczona na zaplanowaną przez Szkołę Podstawową w Karczmiskach dwudniową wycieczkę dla 50 uczniów z kl. IV-VIII. Udział dofinansowania wynosi 80%, a udział środków własnych (wpłat rodziców) wynosi 20% całkowitej wartości zadania.
- 25 listopada 2021 r. Gmina Karczmiska otrzymała z MEiN w ramach Programu „Laboratoria Przyszłości” środki w wysokości 120 000,00 zł. W ramach zadania zostaną zakupione specjalistyczne urządzenia i narzędzia, materiały edukacyjne oraz oprogramowanie, w tym z zakresu robotyki i mikroelektroniki. Celem zakupu jest możliwość budowania wśród uczniów kompetencji przyszłości z tzw. kierunków STEAM: nauka, technologia, inżynieria, sztuka oraz matematyka.
- Szkoła Podstawowa w Karczmiskach zakwalifikowała się do programu „Ferie z ekonomią”.
Wójt Gminy 22 listopada 2021 r. podpisał umowę z Fundacją „Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej” zs. w Warszawie na realizację zajęć (pozalekcyjnych) dla 12 uczniów kl. VII i VIII z zakresu wiedzy ekonomicznej. Zadanie będzie realizowane do kwietnia 2022 r. - Pomimo pandemii trwa realizacja programu Erasmus+. W dniach 15-19 listopada 2021 r. w Gminie Karczmiska przebywali uczniowie i nauczyciele z Turcji. Młodzież uczestniczyła w warsztatach, podczas których tworzyli mobilną aplikację pomagającą w uczeniu się, pokazie robotycznym przygotowanym przez drużynę Space Beavers z Karczmisk i spotkaniu z Wójtem Gminy Karczmiska. W dniach 27 listopada – 04 grudnia 2021 r. dzieci i opiekunowie ze Szkoły Podstawowej uczestniczyli w wyjeździe do Las Palmas (Wyspa Grand Canaria – Hiszpania) w związku z realizacją kolejnego programu Erasmus+. Łącznie na rok 2021 budżet 8 projektów wynosi 449 171,07 zł.
- Ośrodek Pomocy Społecznej realizował programy: Wspieraj seniora – wartość umowy 15 360,00 zł; Posiłek w szkole i w domu – wartość umowy 27 500,00; Asystent Rodziny – dofinansowanie w kwocie 2 000,00 zł; Asystent Osobisty Osoby Niepełnosprawnej – wartość umowy 113 742,75 zł; Opieka wytchnieniowa – wartość umowy 42 840,00 zł.
Powyższe dotacje to jedynie niewielki wycinek wymiernego efektu pracy i dodatkowych środków pozyskanych naszą aktywnością. A przecież nie sposób pominąć kwotę niespełna miliona złotych, która była w dyspozycji Mieszkańców poszczególnych sołectw, którzy decydowali o ich przeznaczeniu (fundusz sołecki). Powstały kolejne odcinki dróg asfaltowych i szutrowych. Place zabaw wzbogaciły się o nowe urządzenia, a strażnice zakupiły brakujący sprzęt czy dokonały drobnych remontów.
W 2021r. po raz kolejny wyodrębnione zostały środki w ramach funduszu sołeckiego w wysokości 402 372,45 zł. Widząc ogromną potrzebę poprawy stanu dróg w naszej gminie, zaproponowaliśmy, aby dodatkową pulę środków w wysokości 402 372,45 zł proporcjonalnie (tak jak fundusz sołecki) rozdysponować na wszystkie sołectwa właśnie na ten cel. Zasada wsparcia zadań drogowych w poszczególnych sołectwach była następująca: jeżeli zebranie wiejskie przeznaczyło kwotę z funduszu sołeckiego na poprawę stanu dróg w sołectwie, to w ramach przyjętej zasady ta kwota została podwojona.
W ramach zadań przewidzianych do realizacji z Funduszu Sołeckiego na rok 2021 w zakresie infrastruktury drogowej wykonano następujące zadania:
- Dostarczono tłuczeń i gruz w łącznej ilości 3801 ton na drogi w sołectwach: Bielsko, Chodlik, Głusko Duże i Kolonia, Głusko Małe, Górki, Jaworce i Mieczysławka, Karczmiska Pierwsze Kolonia, Karczmiska Pierwsze, Karczmiska Drugie, Noworąblów, Słotwiny, Uściąż, Uściąż Kolonia, Wolica, Wymysłów, Zaborze i Zagajdzie.
- W ramach środków z funduszu sołeckiego i budżetu gminy wykonany został chodnik przy ul. Starowiejskiej na odcinku o długości 118 mb.
W związku z otrzymaniem przez Gminę Karczmiska wstępnej promesy na dofinansowania ze środków Rządowego Funduszu „Polski Ład” – Program Inwestycji Strategicznych na realizację zadania pn. „Przebudowa drogi gminnej nr 113494L w zakresie budowy chodnika z wjazdami od km 0+990 do km 2+525- ul. Starowiejska w m. Karczmiska Drugie”, przedsięwzięcie w najbliższych miesiącach będzie kontynuowane. W chwili obecnej weryfikowany jest ostateczny zakres przedsięwzięcia i przygotowywana jest Specyfikacja Warunków Zamówienia wraz z niezbędnymi załącznikami do ogłoszenia postępowania przetargowego.
- Ułożono płyty betonowe w ramach remontu drogi prowadzącej do miejscowości Słotwiny Czerwone Łąki. W ramach środków z funduszu sołeckiego i budżetu gminy wykonany został remont odcinka drogi o długości 75 mb.
- Wykonano remont drogi wraz z poboczami i modernizacją oświetlenia drogowego w miejscowości Mieczysławka.
- Wykonano dokumentacje techniczne na przebudowę następujących dróg gminnych:
-
- droga gminna w m. Chodlik,
- droga gminna w m. Mieczysławka,
- Sadowa w Karczmiskach Pierwszych,
- Rejtmanówka w Karczmiskach Drugich,
- droga gminna w granicach wsi Zaborze.
- Dokonano odbioru robót budowlanych związanych z remontem dróg gminnych w zakresie położenia nawierzchni bitumicznych w m. Głusko Małe (na odcinku o długości 50 mb) , Głusko Duże (na odcinku o długości 65 mb), Uściąż (na odcinku o długości 95 mb) i na u. Kołowrót w Karczmiskach Pierwszych (na odcinku o długości 70 mb) oraz przebudową przepustu w miejscowości Głusko Duże i dokonaniem remontu cząstkowego drogi gminnej w m. Wolica Kolonia.
Uzyskana w postępowaniu przetargowym najtańsza oferta pozwoliła na uzyskanie sporych oszczędności. Mając na uwadze chęć wykorzystania w pełni środków zabezpieczonych na realizację tych zadań i wykonanie nakładek asfaltowych na możliwie jak najdłuższych odcinkach, niezwłocznie po podpisaniu umowy z wykonawcą, zostało ogłoszone kolejne postępowanie przetargowe. W dniu 29.11.2021 r. podpisana została umowa z wyłonionym w kolejnym postępowaniu Wykonawcą. Z uwagi na fakt, iż ponownie najkorzystniejsza oferta nie wykorzystała w pełni środków posiadanych w budżecie, Zamawiający przewidział udzielenie z wolnej ręki wybranemu w postępowaniu Wykonawcy dodatkowego zlecenia celem maksymalnego wydłużenia remontowanych odcinków dróg. W związku z powyższym zaproszono Wykonawcę do negocjacji, które zakończyły się podpisaniem kolejnej umowy na zwiększenie zakresu prac.
Ostatecznie ww. Wykonawcy zlecone zostały roboty polegające na położeniu nawierzchni bitumicznych w m. Głusko Małe – na odcinku o długości 82 mb, Głusko Duże – na odcinku o długości 105 mb, Uściąż – na odcinku o długości 88 mb i na u. Kołowrót w Karczmiskach Pierwszych – na odcinku o długości 96 mb oraz dokonania remontu drogi gminnej w m. Wolica Kolonia.
Mimo, iż zakres zleconych prac nie był duży i zgodnie z deklaracjami Wykonawcy, na jego realizację potrzebował maksymalnie 5 dni względnie dobrej pogody bez dużych wahań temperatury, niestety warunki pogodowe oraz zbyt duże zagrożenie powstania uszkodzeń nawierzchni wykonanych przez poprzedniego Wykonawcę, nie pozwoliły na prowadzenie robót i Wykonawcy udało się zrealizować jedynie prace polegające na remoncie drogi gminnej w m. Wolica Kolonia.
Jednakże, mając na uwadze bardzo korzystną ofertę Wykonawcy i dalszą jego chęć dokończenia robót bez zmiany warunków wynagrodzenia, zdecydowano o aneksowaniu umów i wydłużeniu terminu realizacji prac do wiosny przyszłego roku.
Pomimo tak wyjątkowej sytuacji zamykamy rok dobrą kondycją finansową. Wszystkie instytucje wykonały swoje założone plany, budżety zostały zrealizowane. Uzyskany wynik finansowy okupiony jest ogromną dyscypliną wszystkich jednostek budżetowych, odstąpieniem od zakupów, bieżących remontów i inwestycji. Oczywiście, w ramach działań gospodarczych wykonaliśmy szereg prac w Zespole Szkół, OPS, GBiDK oraz w Urzędzie Gminy, ale remonty „kosztowe” dalej są w zawieszeniu. W tym roku wymieniono piec w Urzędzie Gminy. Podobna inwestycja czeka na realizację w Zespole Szkół. Koszt tej “drobnej” inwestycji to ok. 150 tys. zł. Rok 2021, który żegnamy był bardzo trudnym okresem dla naszych wszystkich instytucji budżetowych, ale na szczęście mamy znakomitą kadrę zarządzającą, która bardzo odpowiedzialnie realizuje plany i zadania jakie im są stawiane. W brew wywodzącym się głosom krytyki, kolejny rok zamykamy w poczuciu dobrze przepracowanego czasu, w panowaniu nad wydatkami budżetowymi, z dobrym bilansem dochodów nad wydatkami.
Koniecznie należy zwrócić uwagę, na coraz bardziej pogarszającą się sytuację finansów samorządów. Problem ten dotyczy nie tylko naszej gminy, ale dotyka wszystkie samorządy. Galopująca inflacja zaskakuje wszystkich. Ostatnio tak wysoką inflację mieliśmy 21 lat temu – w grudniu 2000 r. wynosiła 8,5 proc. z tą różnicą, że wtedy spadała, a dziś rośnie. Samorządy stają przed niezwykle trudnymi decyzjami, dotyczącymi ograniczenia wydatków, a w naszej sytuacji „ograniczenie wydatków” wiąże się z rezygnacji planowanych inwestycji, z likwidacją części usług socjalno – opiekuńczo – edukacyjnych świadczonych Mieszkańcom Gminy Karczmiska. Zmiana charakterystyki źródeł dochodów, czyli zwiększenie procentowego udziału subwencji i dotacji celowych (przyznawanych na ustalony cel) w budżetach samorządowych oraz zmniejszenie wysokości dochodów własnych, jak również coraz mniejsza nadwyżka operacyjna, wiążą ręce samorządom oraz wpływają na pogłębienie procesu centralizacji państwa. Finanse gminy doznały już jakiś czas temu istotnego uszczerbku w wyniku obniżenia stawki pierwszego progu podatkowego oraz zwolnienia z podatku od dochodów osobistych osób do 26 roku życia. Z tego powodu w 2021 r. Gminę Karczmiska pozbawiono dochodów na ponad 900 000,00 zł. W 2019 r. dochody z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych wyniosły 2 678 963,00 zł, natomiast w 2021r. 2 374 723,00 zł. Dobrze się stało, że w wyniku nacisku ze strony samorządów, rząd wprowadził mechanizmy korygujące i po części w bieżącym roku oraz roku 2022 zrekompensuje nam utracone dochody. Otrzymaliśmy również, jak wszystkie samorządy w Polsce, subwencję inwestycyjną z przeznaczeniem na inwestycje wodociągowe w kwocie 538 271,00 zł, oraz inwestycje kanalizacyjne w kwocie 2 204 298,00 zł. Środki te samorządy mogą wydatkować do 2024 roku. Niestety, zasady korzystania z tych kwot są jeszcze nieznane i budzą wiele wątpliwości jeśli chodzi o zakwalifikowanie wydatków i końcowe rozliczenie.
Problematyczną sprawą od wielu lat jest niedofinansowanie oświaty. Subwencja oświatowa w roku bieżącym to zaledwie 4,6 mln zł, a tymczasem łączne wydatki na edukację w roku 2021 wynoszą 9,6 mln zł. Oznacza to, że różnica, czyli 5 mln zł pokryta jest wyłącznie z budżetu gminy. W tym miejscu należy zaznaczyć, że w koszty oświaty wliczamy funkcjonowanie szkoły, przedszkola, świetlicy szkolnej, stołówki szkolnej, dowozów dzieci do szkół, utrzymanie budynków itp.
Od 2013 r. systematycznie, coraz to wyższe kwoty dokładamy do gospodarki śmieciowej. W 2021 r. do tego systemu dopłacamy z własnych dochodów ponad 270 000,00 zł. Przy czym koniecznie należy zaznaczyć, że na zwiększenie kosztów systemu mają wpływ przede wszystkim rosnące opłaty dyktowane przez ZUK Puławy – czyli składowisko odpadów. Pod koniec mijającego roku Rada Gminy Karczmiska podjęła uchwałę o podwyżce opłaty za odpady z 18 do 23 zł miesięcznie od osoby, oraz uchwałę, w której wprowadza się ulgę w wysokości 2 zł od osoby miesięcznie dla osób, które kompostują bioodpady w kompostowniku przydomowym. Wiele osób powie, że to jest stawka zbyt wysoka i z tym stwierdzeniem się zgadzam, ale niestety rzeczywistość jest okrutna. Jeśli stale rosnące koszty nie zostaną pokryte z opłaty za śmieci, będą musiały być uregulowane z dochodów własnych gminy, czyli podatków lokalnych (opłacanych przez rolników czy lokalnych przedsiębiorców). Śmieci produkujemy wszyscy i wszyscy musimy zmierzyć się z tym nieustającym problemem. Bardzo trudno jest podejmować niepopularne decyzje. Ale takie decyzje są konieczne i na szczęście zrozumiałe przez wielu mieszkańców.
Realizacja budżetu w 2021 r. była utrudniona również przez dużą liczbę niewiadomych związanych z panującą pandemią oraz dezinformacją ze strony Rządzących. O wielu programach pomocowych dowiadywaliśmy się w bardzo krótkich terminach, a aplikowanie o te środki owiane było wieloma niespójnymi ze sobą informacjami. W efekcie i tak nie miało to większego znaczenia, gdyż pomoc tą otrzymywały jedynie te samorządy, których włodarze byli wybrani jako przedstawiciele rządzącej partii. Skalę niesprawiedliwości z jaką mamy do czynienia pokazują liczby i decyzje rządzących w kwestii przyznawania środków dla poszczególnych gmin z pominięciem jakichkolwiek sprawiedliwych zasad.
Przekazaliśmy pomoc finansową dla Powiatu Opolskiego na przebudowę ciągu drogowego dróg powiatowych w Zaborzu i w Słotwinach w łącznej kwocie 702 606, 02 zł. W tym miejscu bardzo wyraźnie chciałbym zaznaczyć, że w trosce o interes Gminy i jej budżet byłem przeciwny dofinansowania ze środków Gminy Karczmiska remontu drogi powiatowej. Przypomnę, że jest to zadanie własne Powiatu Opolskiego, które powinno być zrealizowane właśnie z budżetu Powiatu, na które to zadanie powiat dostaje stosowną subwencję!!! Byłem przeciwny, ponieważ odbyło się to kosztem rezygnacji z inwestycji dróg gminnych. Chciałbym bardzo wyraźnie zaprotestować przeciwko takiemu wykorzystywaniu większości politycznej Rady Gminy Karczmiska, dla której widocznie ważniejsze jest realizowanie zadań przypisanych samorządowi powiatowemu niż dbałość o finanse i zadania ich własnej Gminy. Warte podkreślenia jest to, że nam nikt nie pomaga, nikt nie finansuje dróg w poszczególnych sołectwach, które to drogi sukcesywnie, odcinkami rok w rok wykonujemy. Powiat nie dotuje remontów naszych dróg gminnych, a Radni godzą się na wspieranie Powiatu środkami, które mogłyby zostać przeznaczone na remonty i budowę dróg gminnych. A przecież moglibyśmy budować i remontować zdecydowanie szybciej i więcej. Bo przecież czekają Mieszkańcy miejscowości: Mieczysławki, Czerwonych Łąk, Kolonii Zaborze, Kolonii Uściąż, Chodlika, Karczmisk Pierwszych (Karczmisk Kolonia) i Karczmisk Drugich, Wolicy, Wolicy Kolonia, Głuska Dużego…
My wszyscy słyszymy jak RZĄDZĄCY szafują miliardami, które kierują na rozwój gmin wiejskich, na infrastrukturę drogową… I słusznie mieszkańcy pytają (ja także): dlaczego te pieniądze nie trafiają do Gminy Karczmiska? Niestety – nie dość, że nie trafiają, to jeszcze wypływają za zgodą i głosami Rady Gminy.
Mijający rok, to rok w którym rząd przeznaczył bardzo dużą pulę środków w ramach walki z PANDEMIĄ. Według organizacji samorządowych z całej Polski wiele programów pomocowych ogłoszonych było w sposób mało transparentny. Szczególnie boli nas podział środków w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych, który był nieobiektywny i w wyniku dwóch naborów Gmina Karczmiska nie otrzymała żadnego wsparcia. Złożyliśmy łącznie 13 wniosków. Uzasadnienie tychże wniosków mogło zawierać maksymalnie 500 znaków co stanowiło 2-3 zdania. Mamy pełne prawo zarzucać, że przy ocenie tych wniosków rząd kierował się kryterium politycznym, że nie został podany wykaz punktacji wniosków i nie było żadnej merytorycznej oceny. Jak rzetelnie ocenić zasadność przydzielenia dofinansowania jeśli nie ma jasnych zasad weryfikacji złożonych wniosków? Obszernie o tym procederze informowały organizacje samorządowe, ale również niezależna prasa i niezależne stacje telewizyjne.
Gmina zawnioskowała o wsparcie z Funduszu Dróg Samorządowych na przebudowę drogi na ul. Nadrzecznej w miejscowości Karczmiska Pierwsze oraz remont drogi w m. Wolica Kolonia. Niestety, żadna z tych inwestycji nie znalazła się na liście do dofinansowania. W podziale środków, oprócz Gminy Karczmiska, zostały zupełnie pominięte także inne gminy, miasta i powiaty. Mając na uwadze powyższy stan faktyczny nie możemy uporać się z niewątpliwą – w mojej ocenie – niesprawiedliwością, jaką jest nieprzyznanie nam rzeczowego dofinansowania na realizację przynajmniej części z wnioskowanych zadań. Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych miał dostarczać bezzwrotnego wsparcia dla samorządów, w których przychody uderzyła pandemia koronawirusa. Pieniądze pochodzą z funduszu COVID-19, a trafiły do samorządów powiązanych z partią rządzącą w kraju. Gmina Karczmiska w trybie informacji publicznej zwróciła się o wyjaśnienia tej sprawy do Pana Wojewody. Odpowiedź otrzymaliśmy, ale nic z niej nie wynika. Jedynie to, że rozdziałem środków zajmowała się kancelaria Premiera.
Ponownie złożyliśmy kolejne wnioski na dofinansowanie remontu i modernizacji dwóch dróg: w Kolonii Wolicy i w Karczmiskach Pierwszych – ul. Nadrzeczna. Jednak projekt ten nawet nie znalazł się na liście rezerwowej – pomimo pełnej dokumentacji, pomimo uzyskania ważnego dokumentu z Ministerstwa Infrastruktury dotyczącego wyłączenia ul. Nadrzecznej z budowy kanału technologicznego, pomimo faktu umiejscowienia przy tej ulicy ważnych instytucji publicznych takich jak przedszkole, weterynaria, zakłady rzemieślnicze, lądowisko dla pogotowia lotniczego, oczyszczalni ścieków, pomimo faktu połączenia drogi wojewódzkiej z drogą powiatową, pomimo bardzo gęstej zabudowy ulicy i projektu poprawiającego w sposób znaczący bezpieczeństwo mieszkańców. Ponownie, tym razem do Rządowego Funduszu Polski Ład, złożyliśmy wnioski na dofinansowanie remontu i modernizacji dróg w Kolonii Wolicy i w Karczmiskach Pierwszych ul. Nadrzeczna oraz dodatkowo na budowę chodnika w Karczmiskach Drugich przy ulicy Starowiejskiej. Jak już wcześniej pisałem, w tym naborze otrzymaliśmy dofinansowanie na budowę chodnika w wysokości 1 099 643,10 zł. Cieszymy się bardzo z tego dofinansowania, choć wciąż pozostaje niedosyt – znów też widoczna była znaczna dysproporcja w rozdziale tych środków.
Poniższa tabela przedstawia jak kształtowała się kwestia wsparcia rządowego dla poszczególnych samorządów w powiecie opolskim.
Jednostka samorządu terytorialnego |
RFIL – I (sierpień 2020) | RFIL – II nabór konkursowy (grudzień 2020) | RFIL – III nabór konkursowy (kwiecień 2021) | FDS
(kwiecień 2021) |
Polski Ład
(sierpień 2021) |
RAZEM |
Powiat Opolski | 5 275 439 zł | 7 200 000 zł | 3 000 000 zł | – | 15 675 000 zł
Przebudowa dróg powiatowych |
31 150 439 zł |
Gmina Opole Lubelskie | 4 131 448 zł | 7 222 500zł | – | 1 414 797 zł | 9 279 000 zł | 22 047 745 zł |
Gmina Poniatowa | 2 614 895 zł | 4 200 000 zł | 500 000 zł | 2 780 254 zł | 3 996 000 zł | 14 091 149 zł |
Gmina Chodel | 1 746 260 zł | 600 000 zł | – | 753 160 zł | 4 750 000 zł | 7 849 420 zł |
Gmina Józefów Nad Wisłą | 727 628 zł | – | – | – | 3 538 769 zł | 4 266 397 zł |
Gmina Wilków | 1 204 142 zł | 600 000 zł | 400 000 zł | – | 1 425 000 zł | 3 629 142 zł |
Gmina Karczmiska | 1 465 803 zł | – | – | – | 1 099 643 zł | 2 565 446 zł |
Gmina Łaziska | 500 000 zł | – | – | – | 522 500 zł | 1 022 500 zł |
RFIL – Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych
FDS – Fundusz Dróg Samorządowych
Budżet roku 2021 jest prawdopodobnie najtrudniejszym budżetem, z jakim przyszło się nam zmierzyć w okresie ostatnich trzech dekad, bowiem nigdy wcześniej nie obciążano samorządów taką ilością zadań, z równoczesnym tak drastycznym zmniejszeniem środków na ich realizację. Rok 2022 będzie kolejnym (drugim) tak trudnym budżetem. Dochody bieżące maleją, a wydatki w sposób bardzo drastyczny rosną, co przekłada się na obniżenie płynności finansowej. Aby zbilansować budżety już na etapie ich projektowania musieliśmy mocno ograniczyć wydatki. W przyszłorocznym budżecie nie mogliśmy zaplanować żadnej „nowej” inwestycji.
Szanowni Państwo!
Jesteśmy bardzo dobrze oceniani w różnych rankingach nie tylko w regionie ale i w całym kraju. W ostatnim Rankingu Samorządów gazety „Rzeczypospolitej”, w której doceniane były najlepsze wyniki gmin w zakresie „Dbałości o jakość życia mieszkańców, stan środowiska i rozwój ekonomiczny przy zachowaniu stabilności finansów i wysokiej jakości zarządzania” na 1533 ocenianych gmin wiejskich, Gmina Karczmiska uplasowała się na 387 miejscu, a 1 wśród gmin z powiatu opolskiego. W konkursie organizowanym przez Kurier Lubelski Wójt Gminy Karczmiska został wyróżniony statuetką Osobowość Roku 2019 w kategorii „Polityka, Samorządność i Społeczność Lokalna”. W konkursie samorządowego ogólnopolskiego periodyku Wspólnota i Fundacji Naukowej Evidence Institute „Miejsce przyjazne edukacji”, który wyróżnia samorządy, gdzie edukacja jest na najwyższym poziomie, na 2429 samorządy Gmina Karczmiska zajęła 58 miejsce w kraju, 4 w województwie Lubelskim, a 1 w powiecie opolskim.
Mam nadzieję, że te niezależne rankingi i oceny, ale również bieżące funkcjonowania instytucji publicznych, dają Mieszkańcom Naszej Gminy poczucie bezpieczeństwa i spokoju, których nie umniejszą i nie zburzą niemerytoryczne wypowiedzi i uprawianie ustawicznego krytykanctwa.
Szanowni Państwo!
Dziękuję Wam za ten wspólny 2021 rok. Nie wiem jaki będzie rok 2022, nie wiem jak poradzimy sobie z realizacją budżetu gdyż można domniemać, że przyjęte założenia mogą w sposób drastyczny ulec zmianie. Dwucyfrowa inflacja, ale również drastyczna podwyżka energii i gazu może doprowadzić do nieprzewidywalnych skutków. Nie wiem jak my wszyscy poradzimy sobie z pandemią i czy ta zatrważająca liczba zmarłych osób nie będzie w sposób drastyczny ulegać zmianie.
Jest wiele pytań i wiele zasianych różnych niepewności, ale wierzę w naszą mądrość i mam nadzieję, że wcześniej czy później te dylematy zostaną rozwiązane.
Szanowni Państwo!
Proszę przyjmijcie ode mnie najserdeczniejsze życzenia zdrowia i wszelkiej pomyślności na Nowy Rok.
Niech nasz wspólny wysiłek przyniesie jak największe plony dla dobra wszystkich Mieszkańców Naszej Gminy.
Janusz Goliszek
Wójt Gminy Karczmiska